Οι Τέχνες ως παιδαγωγικό εργαλείο για τη γνωστική, συναισθηματική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξη των μαθητών/τριών: Τρόποι και στρατηγικές αξιοποίησής τους στην εκπαιδευτική πράξη

Περίληψη

Η θεωρητικά επιβεβαιωμένη και ερευνητικά ελεγμένη συνεισφορά της Τέχνης -υπό την ευρεία της έννοια ως ενσυνείδητης έκφρασης της ανθρώπινης δημιουργικότητας και φαντασίας υποστασιωμένης σε ποικίλης μορφής έργα αισθητικά άρτια- στη σύνολη ανάπτυξη, την προσωπική ολοκλήρωση και την ομαλή κοινωνικοποίηση του ατόμου, συνέβαλε στην ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες διεθνώς μιας ευρείας προβληματικής σχετικά με την αξιοποίηση των Τεχνών στην Εκπαίδευση ως ενδεδειγμένων παιδαγωγικών εργαλείων για την προετοιμασία του σκεπτόμενου, ενεργού και υπεύθυνου πολίτη του 21ου αιώνα. Η εν λόγω προβληματική μεταφράστηκε στο ελληνικό Νέο Σχολείο του 21ου αιώνα σε δραστικές αλλαγές στη διδακτική τους μέσω του εμπλουτισμού της με στοχευμένες δράσεις, εναλλακτικά προγράμματα, καινοτόμες στρατηγικές και «καλές» πρακτικές διδασκαλίας, που μεγιστοποιούν τη μορφωτική και κοινωνικο-πολιτισμική προσφορά τους. Σ’ αυτή τη βάση, η παρούσα εργασία προσβλέπει σε διττό στόχο. Κατά πρώτον, στην «αναζήτηση» και την ανάδειξη του ρόλου που ασκούν οι Τέχνες στην προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη και ολοκλήρωση των μαθητών/τριών. Κατά δεύτερον, στην εξέταση της παιδαγωγικής λειτουργίας τους, όπως ορίζεται και προσδιορίζεται σε θεσμικό επίπεδο μέσα από την προώθηση συγκεκριμένων τρόπων και τεχνικών αξιοποίησής τους στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο, το οποίο ευαγγελίζεται τη διάπλαση του πολίτη που απαιτούν οι καιροί: του πολύπλευρα εγγράμματου ατόμου, που είναι εφοδιασμένο με τις βασικές δεξιότητες οι οποίες απαιτούνται για την επιτυχή ανταπόκρισή του στις «σύγχρονες κοινωνικές, τεχνολογικές και οικονομικές αλλαγές και εξελίξεις». Για την υλοποίηση αυτών των στόχων αξιοποιήθηκε δευτερογενής έρευνα πλούσιου βιβλιογραφικού υλικού, ελληνικού και ξένου, η οποία αποκάλυψε τη μορφωτική και κοινωνικοποιητική δύναμη των Τεχνών ως κοινωνικο-πολιτισμικών προϊόντων και ανέδειξε τους τρόπους αξιοποίησής τους στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο ως παιδαγωγικών μέσων στοχευμένων στην προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη και ολοκλήρωση των μαθητών μέσω της απόκτησης μιας βαθιάς γνώσης και στοχαστικής κατανόησης του κόσμου τους, του εαυτού τους και της θέσης τους εντός αυτού.